Narsist anne belirtileri, çocukları, eşi, ailesine yansıttığı davranış ve tutumlar nelerdir, narsist bir anne nasıl olur? gibi sorulara cevap verdiğim yazıma hoşgeldiniz. Annenizin ya da başka bir annenin narsisistik kişilikte olduğundan şüpheleniyor olabilirsiniz. İlişki ve evlilikteki narsisizmden farklı yanları olmakla beraber narsist annenin en büyük zararı çocuklara oluyor. Dolayısıyla bu yazıda çocukları merkeze alarak bu yazıyı yazıyor olacağım. İyi okumalar.
Narsist Anne Belirtileri Nelerdir?
Narsist bir anneyi nasıl anlarız ve belirtiler nelerdir dersek herşeyden evvel çocuğunun beklenti, arzu, şikayet ve sınırlarının farkında olmayan, çocuğunun adına doğruyu ve yapılması gerekeni bilen ve çocuğunun ona koşulsuz olarak uymasını bekler. Buna psikolojide “uzantısı olarak görmek” deriz. Çocuğu, kendinden ayrı bağımsız bir birey gibi değil, kendisinin devamı ya da parçası olarak görmek denebilir. Anne lokomotifse çocuk vagondur. Çocuk, annenin gittiği yönü takip etmek zorundadır. Öteki türlü anne tarafından cezalandırılır, korkutulur, utandırılır, sevilmez, değersiz ve yetersiz hissettirilir. Yani birçok yaptırıma maruz kalabilir. Temel nokta annenin haklılığıdır.
Narsist annenin diğer belirtisi çocuğun duygusunu anlayamamak dolayısıyla o duyguyu görememek ve karşılayamamasıdır. Çocuğu yük olarak görür, baş belası ya da ayak bağı olarak algılayabilir. Kendi hayatını engelleyen, değersiz, bir birey değil de ezilmeyi hak eden işe yaramaz birşey olarak düşünebilir. Görüldüğü üzere narsist annenin çocuğunda “yük gibi hissetmek”, “değersizlik”, “beceriksizlik” gibi duygular yaygın görülür. Özellikle eleştirel, negatif narsist annelerin çocuklarında yetersizlik ve beceriksizlik görülmesi kaçınılmazdır.
Narsist Anne ile Başa Çıkma
Narsist anne ile başa çıkmak çocuklar tarafından zamanla bilinçdışı öğrenilir ve kalıplaşır. Bazı çocuklar annenin baskı, sert otorite ve kısıtlamalarına yönelik asileşip güç mücadelesine girerken bazı çocuklar uyumlanma göstererek sinerler. Bu ikinci tip çocuklar sessiz, kendi halinde, özgüveni kırılmış, kendi hakkını savunamayan yapı geliştirebilir. Narsist anne ile baş ederken yaşı daha ileri olan gençler fikir ayrılıklarında ve tartışmalarda haklılık savaşına girmemesi gerekir çünkü kazanamayacaklar. Yıpranmakla kalırlar bunun yanında anlaşılmamışlık, karşımdaki duvar gibi, çaresizlik, çıkmazdalık gibi hislerle kalırlar. Baş edilmesi güç olan narsist anneler kontrolün kendilerinde olmasını ister ve yönetmek, gütmek gayesindedirler. Bu annelerin çocuklarının üniversiteyi dışarda okumak, evden bir şekilde uzaklaşmak arzusunda olduğunu görüyorum.
Narsist anne ile baş ederken eğer varsa baba anlayışlı ve daha dengeli bir ebeveynse onunla yakın olmak, desteğini hissetmek, yalnız olmadığını bilmek gibi durumlar yaşanılan zorlantıları hafifletecektir. Narsist bir anneyle baş etmenin en kestirme yolu onunla mücadele etmemek, onun istediği gibi biri olmak yolu seçilmese de onun istediği biriymiş gibi davranmak yani bir nevi rol yapmak durumu bir yere kadar kurtarabilir. Güçlendikten ve bağımsızlığı iyice kazandıktan sonra narsist anneye karşı daha kararlı bir duruşsergilenebilir. Bu raddeye varmadan annesine karşı gelen her çocuk / genç maddi – manevi yaptırımlara maruz kalabilmekte.
Narsist Anne Çocuğu Hastayken İlgilenir
Narsisistik yapılarda kendi potansiyelini gerçekleştirmekten çok uzak ve sahte bir bellik bulunduğu için, başkalarının mutluluğu onları rahatsız ederken başkalarının mutsuz, acınacak, sıkıntılı durumda olması ise onları sevindirir ve bunu görmekten haz duyarlar. Aynı şey narsist annenin çocuğu hastayken de tezahür eder. Şöyle ki normal şartlarda çocuğuyla ilgilenmeyen anne, çocuğu düşkün, muhtaç olduğu zaman geçici bir vicdani duyguyla çocuğuna rutinde vermediği ilgiyi verebilir. Bu, çocuk tarafından bilinçdışı olarak “sevilmenin ve ilgilenilmenin yolu hasta olmaktır!” inancı yerleştirir. Sık sık hasta olan çocukların ebeveynlerini iyi incelemek gerekir; normalde verdiği şefkat ve alakayı çocuğu hasta iken veriyor olabilir.
Narsist Anne Kendisi Çocuktur
Narsisizmde duygusal olgunlaşmamışlık net şekilde görülür. Narsist kişi biyolojik yaşı 40 da olsa 12 yaşında gibi davranabilir. Etrafındaki kişiler tarafından “yaşının eri değil, yaşının hareketlerini yapmıyor” gibi yorumlar gelir. Narsist anne kendi kök ailesi ve geçmiş yaşam hikayesinde yaşadıklarından dolayı duygusal olarak olgunlaşamamıştır. Kendisi ilgi bekleyen, kıskançlık duyan, rekabetçi duyguların içinde bulunan, değersiz hisseden, saygınlıkla değil baskıyla otorite elde etmeye çalışan bu anne, çocuğuna annelik yapıp onu çekip çeviremez. Bazı durumlarda erken olgunlaşma gösteren çocuk, annesine ebeveynlik yapabilir. Yani roller değişmiş olur.
Narsist Annenin Kızı Olmak
Narsist anne hemcinsi olan kızını çocukluktan başlayıp ergenlik dahil yaralayabilir. Kadınlığını baltalar. Kız çocuğunun ilk rol modeli ve idolü ister istemez annedir. Anne ne yaparsa&derse onun doğru olduğu yönünde kanıksayan kız, temel duyguları toksik şekilde geliştirebilir. Örneğin güveni ele alalım; annesinin ağzından şu tarz cümleler duysun: “Erkekler güvenilmezdir, her erkek aldatır”. Bu tarz telkinlere maruz kalan kız çocuğu için gözünde erkeklerin nasıl bir halde olabileceğini kestirebilirsiniz.
Narsist annenin eşiyle ilişkisi de kız çocuğu için mühimdir. Babayı değersizleştiren, otoritesini sarsan, baskılayan bir anne ile büyüyen kız, erkekleri yönetmeyi doğru bulan, baskın, bencil, empatiden uzak bir pozisyona evrilebilir çünkü annesinden miras bu kalmıştır. Her ne kadar “annem gibi olmak istemiyorum” dese de “aynı annem gibi oldum” kaçınılmaz olur.
Narsist Annenin Zehri
Narsist anneler sembolik anlatırsak etrafındakileri zehirler. Bunu bilinçli yapmazlar, onlar kendilerinin farkında değillerdir dolayısıyla hata – yanlış yapmadıklarını düşünürler. Kendilerini sorgulamazlar ve her daim suçlarlar. Çocuğunun yaşı 7 de olsa 15 de olsa suçlamaktan imtina etmez. Dışarıdan mantıklı bir insanın hayretler içinde kalacağı durum onun için gayet normaldir.
Çocuğunu etrafa karşı korumaz, savunmaz, ezdirir. Çünkü en başta kendisi ezer. Çocuğun psikolojik anlamda nasıl bir tahribata uğrayacağını hesap edemez. Çocuğu ağladığında yatıştırmak yerine öfkelenir. Üzüntü, kırgınlık, kızgınlık gibi duyguları yaşamasına müsade etmez, engeller. Narsist bir anne ile büyüyen çocuğun ilerde koşulsuz sevilme, değer görme, kabul edilme, varlığının onanması gibi alanlarda eksiklikler yaşar. Bu tür hasarların onarılması zor olmaktadır. Narsist bir anneyle büyüdüyseniz, geçmişinizin ve hayatınızın sorgulamasını yapmalı, analiz etmeli, kendinize sahip çıkmalı ve yaraları sarıp üstüne koyarak kendinizi gerçekleştirme yolunda stabil bir anneye sahip olanlardan 1 – 0 geride başladığınızı bilerek kendinize ekstra şefkat göstermek durumundasınız.