Depresyon Sebepleri ve Belirtileri Nelerdir, Nasıl Tedavi Edilir
Zaman zaman modumuzun düşmesi, keyifsiz olmamız normal ve hayatın gerçekliğidir. Umutsuzluk, ümitsizlik ve isteksizlik koterapistgibi duygulara sahipsen ve bunlar bitmek bilmeyen halde seni bırakmıyorsa depresyon yaşıyor olabilirsin. Hayat kaliteni düşürür, keyif almanı engeller. Bütün gün çeşitli şeyler sana çok boğucu ve uğraştırıcı geliyor olabilir. Fakat daha iyi olabilirsin.
Depresyonun olası nedenlerini anlayarak, farklı depresyon türlerinin farkında olarak daha iyi hissetmek ve problemin üstesinden gelmek mümkün.
Nedir Bu Depresyon
Depresyon yaygın ve zayıflatıcı bir duygudurum bozukluğudur. Yaşamın mücadelelerine ve aksiliklerine karşı üzüntüden daha fazla olarak; depresyon gün içinde nasıl hissettiğini, nasıl düşündüğünü, çevrene nasıl kayıtsız kalabileceğini ve verdiğin tepkileri değiştirir. Ders çalışmak, çalışmak, ilişkiler, çevremizdeki insanlarla iletişimimiz, yememiz, içmemiz, uykumuz kısacası hayatımızın her alanında zevk almamızı engeller.
Bazıları depresyonu ‘bir karadeliğin içinde yaşamak’ , ‘yaklaşmakta olan kıyamet gibi’ tarzı betimlemelerle tanımlıyorlar. Bazıları ise tamamen bir boşluk, hissizlik ve anlamsızlık diyebiliyor. Erkekler huzursuzluk ve kızgınlık duygularına sahip olabiliyor. Depresyonu nasıl yaşarsan yaşa, tedavi edilmeden geçiştirilirse ciddi bir sağlık sorunu yaratabilir. Şu unutulmamalıdır ki yaşadığın çaresizlik ve umutsuzluk, gerçeklikten değil içinde bulunduğun duygu durumundan kaynaklanmakta.
Depresyonun Belirtileri Neler
Depresyon çok fazla alt çeşiti olan bir ruhsal bozukluktur. Kişiden kişiye çok farklı varyasyonları olabilir. Ancak bazı ortak belirtilerden söz edebiliyoruz. Bu belirtiler normal kişilerde de bulunabilir, yani hayatın içindedir. Fakat şöyle diyebilirim ki; ne kadar fazla belirtiye sahipsen, bu belirtilerin şiddeti ne kadar yüksekse ve süresi ne kadar uzuyorsa depresyona sahip olma ihtimalin o derece yüksek.
10 Yaygın Depresyon Belirtisi
- Çaresizlik ve Umutsuzluk Duyguları : Hiçbir şey daha iyi olmayacak ve yapılabilecek bir şey yok. İçinden bulunduğum durumdan çıkmamı ne sağlayabilir ki?
- Günlük Aktivitelere Karşı İlgi Kaybı : Eski hobiler, eğlenceler, arkadaşlarla aileyle yapılan aktiviteler seni çekmiyor. Neşe ve zevk duyguların dipte.
- İştah Kaybı ve Kiloda Değişim : Normal sayılabilecek düzeyden daha çok kilo kaybettin ya da aldın. Zamana yayılarak değil kısa sürelerde gerçekleşti. Vücut ağırlığının %5 ten fazlasının 1 ay içinde değişimi.
- Uyku Düzeni Değişiklikleri : İnsomnia, gece sık sık uyanmak, özellikle sabahın erken saatlerinde uyanmak ya da sürekli uyku hali.
- Öfke ve Sinirlilik : Tedirgin, dinlenmemiş, huzursuz hissetmek. Töleransın düşük. Her şey ya da herkes kolayca seni sinirlendirebilir.
- Enerji Yitimi : Yorgun, halsiz ve fiziksel olarak tükenmiş hissetmek. Tüm vücudunu ağırlaşmış hissedebilirsin, atiklik ve atılganlık kaybolmuş. Küçük işlerde bile zorlanma durumu ve bunları yaparken süresi uzar.
- Kendinden Nefret Etme- Suçlama Eğilimleri : Değersizlik ve suçluluk duygusu… Yaşanan olaylardan kendini sorumlu tutmak, hatayı kendinde aramak ve faturayı kendine kesmek. Nerede yanlış yaptığını arayıp bulmaya çalışmak.
- Düşüncesiz Davranışlarda Bulunmak : Madde bağımlılığı, zorlanımlı kumar oynamak, hız yapmak, tehlikeli sporlar vb.
- Konsantrasyon Problemleri : Odaklanma, karar verme ve hatırlamada zorluk.
- Anlamsız Ağrılar : Özellikle baş – sırt ağrıları , artan mide şikayetleri.
Maddeler bu şekilde. Benimle iletişime geçip İzmir’de depresyon tedavisi arayanların belirttikleri semptomlara uyuyor. Bu belirtilerden bir iki tanesi bulunuyor ve bu durumdan çok da muzdarip değilsen, depresyon muyum diye düşünmene gerek yok. Fakat eğer depresyon içindeysen, zaten belirtilere baktığında çok tanıdık geldiklerini ve şiddetinin yüksek olduğunu biliyorsundur.
Bipolar Mı, Depresyon Mu
Birbirine çok karıştırılan(karıştırılmaya da müsait) iki hastalık. Bunun sebeplerine gelince teşhis eden doktorların hastanın geçmiş yaşam öyküsünü tam almamaları, sezonsallık – döngüsellik – mevsimsellik faktörlerine yeterince bakmamaları olabilir. İzmir’de depresyon tedavisi için sorununa çözüm bulmak isteyenlerden bipolar bozukluğa sahip olan danışanlarım olmuştu. Bipolar bozukluğa sahip birine antidepresan verilmesi rahatsızlığı daha da alevlendirebilir. Bipolar bozukluğun depresyondan ayrılan en önemli özellikleri; öforik düşünceler, yarış halinde zihinsel düşünceler, uyku ihtiyacında azalma, dürtüsel davranışlar. Bu tür durumlara bir dönem sahipsen ve bunlar geçti ve yerine depresif ruh hali hakim olduysa Bipolar bozukluktan şüphelenebiliriz.
Erkeklerde Depresyon
Erkeklerde depresyon kendini umutsuzluk ve kendini beğenme kabulünden ziyade, yorgunluk, sinirlilik, uyku problemleri ve iş ve hobilerde ilgi kaybıyla kendini gösterir. Ayrıca öfke, dikkatsiz davranışlar, saldırganlık ve madde bağımlılığı gibi belirtiler yaşanması daha yüksektir.
Kadınlarda Depresyon
Kadınlarda daha çok suçluluk duyguları, aşırı uyku, aşırı yeme ve hızlı kilo değişimleri şeklinde seyreder depresyon. Kadınlarda depresyon, erkeklerden farklı olarak biyolojik süreçlerden tetiklenebilir. İzmir depresyon tedavisinde sıkça karşılaştığım durum hamilelik sonrası depresyon belirtileri oluyor. Hamilelik sonrası depresyona eşlik eden diğer iki süreç; menstrüel dönem ve menopoz dönemleri. Hormonal faktörler de ruh hali üzerinde hatrı sayılır etkide bulunuyor. İstatistikler her 7 kadından 1’inin doğum sonrası depresyon yaşadığını gösteriyor.
Gençlerde Depresyon
Sinirlilik, öfke ve ajitasyon gençlerde en sık karşılaştığımız semptomlardır, üzüntü değil. Fakat üzüntüyü göstermeyip(içinde yaşayarak) bu tür semptomlarla maskelemek yoluna da gidiyor olabilirler. Fiziksel olarak ağrıları olabilir.
İleri Yetişkinlik – Yaşlılıkta Depresyon
İleri yaşlardaki yetişkinler fiziksel ve duygusal semptomlar yerine fiziksel rahatsızlıklardan daha fazla dem vururlar. Yorgunluk, açıklanamayan ağrılar ve hafıza sorunları başlıcadır. Kişisel görünümlerini ihmal edebilirler, hayatları için kritik ilaçları kullanmayı bırakabilirler.
Depresyon Tipleri
Depresyon birçok şekil ve biçimde olabilir. Ne tür bir depresyonda olabileceğini bilmek, semptomları rahat yönetmene ve en etkili tedaviyi almana olanak sağlar.
Major Depresyon
Hafif ve orta dereceli depresyondan daha nadir görülür ve şiddetli – acımasız semptomlarla kendini gösterir.
Tedavi edilmediği sürece tipik olarak 6 ay kadar sürer. Birçok kişi hayatının bir döneminde depresyon geçirebilir fakat major depresyon tekrarlama eğilimindedir.
Atipik Depresyon
Major depresyonun bir alt kategorisidir. Tanı koyulması zordur. Vücutta ağırlık ve ağrılar mevcut olabilir. Günlük işleyişi bozar. Çok uzun süre uyuyabilirler; bu enerjilerini yitirdikleri hissi verir. Huysuz, sinirli ve güzel şeylere odaklanamama hissi belirlidir.
Distimi (Hafif Depresyon)
Major depresyon kadar ağır semptomları yoktur fakat süre bakımından uzundur. En az 2 yıl sürer. Bazı hastalar çifte depresyon denilen ve distiminin tepe noktasında yaşadıkları major depresyon belirtileriyle epizodlar yaşarlar. Distimiden muzdarip bir insansan, her zaman depresyonda olduğunu hissedebilirsin. Ve bunu ” normal sen, olması gereken bu” şeklinde algılayabilirsin.
Mevsimsel Duygudurum Bozukluğu
Bazı kişiler için özellikle kış aylarında azalan güneşlenme süreleri, depresyona yol açmaktadır. Özellikle kadınlar ve gençlerde olmak üzere nüfusun %1-%2 sini etkiler. Yaz aylarındaki halinden tam anlamıyla farklı bir kişi profiline bürünebilirsin. Mevsimsel depresyon genelde günlerin kısaldığı sonbahar ve kış aylarında başlar ve ilkbaharın baharın parlak günlerinde sonlanır.
Depresyonun Sebepleri ve Risk Faktörleri
Birçok hastalığın spesifik tıbbi nedeni vardır. Depresyon için bundan söz edemeyiz. Karmaşık ve birçok sebebin bir arada bulunmasıyla ortaya çıkabiliyor. Beyindeki kimyasal dengesizlik sonucu oluşmadığı için ilaç tedavisi ile tam olarak tedavisi mümkün değil. Biyolojik, psikolojik ve sosyal faktörlerin kombinasyonu sonucu oluşabiliyor. Yani yaşam tarzın, ilişkilerin, diğer insanlardan aldığın tepkiler, işinin stresli olması, ailenin sana yaklaşımı, uzun süren bir dostluğunun bitmesi, baş etme becerilerinin durumu gibi sonsuz varyasyonla meydana gelebilir.
Seni depresyona karşı daha savunmasız yapan risk faktörleri ;
- Yalnızlık ve izolasyon
- Sosyal desteğin yetersizliği
- Yaşanan son stresli yaşam deneyimleri
- Aile bireylerindeki depresyona yatkınlık
- Evlilik – ilişki sorunları
- Finansal gerginlik (Maddi kaygılar)
- Erken çocukluktaki travma – istismar
- Alkol ve madde kötüye kullanımı
- İşsizlik
- Sağlık sorunları – kronik ağrılar
Depresyondaki bir kişiye karanlık tünelden çıkamayacakmış gibi ve sonunda ışığı hiç göremeyecekmiş gibi gelebilir. Umutsuz halde sadece bekleyebilir ve karamsarlığa saplı kalır. Fakat şunu söyleyebilirim ki bu durum kendi kendini doğrulayan bir süreçtir. ‘Zamanla geçecek’ insanı çok pasifize eden ve bu rahatsızlık karşısında elini kolunu bağlamasına yol açan bir zihinsel yapı. Bir gün gelecek ve o gün bütün acıların, dertlerin bir anda bitecek sanıyorsan yanılıyorsun. Şu an en ufak şey dahi yapmak içinden gelmiyor, kılını kıpırdatacak halin yok belki fakat yerinde durursan tünelden nasıl çıkabilirsin? İzmir’de depresyon tedavisi almış kişilerde ben bunu gördüm. Bebek adımları da olsa ufak kırıntılar da olsa her türlü çaba karşılığını alıyor.
Destek Almaktan Çekinme
Egzersiz yapıyorsun, ailenle ve yakın arkadaşlarınla vakit geçiriyorsun, uykunu düzene sokmayı becerdin fakat yine de bitmiyor, depresyon beni bırakmıyor çıkamıyorum diyorsan bir uzmandan destek alman yararına olur. Depresyon alanında çalışan, seni yargılamayan ve anlayan bir uzmanla terapi sürecine girmen her yönden faydalı olacaktır.